روز جهانی دیابت
14 نوامبر (23 آبان) هرسال به عنوان روز جهانی دیابت (World Diabetes Day) در تقویم سلامت جهانی گرامی داشته می­شود. هدف از این روز، افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت تشخیص زود هنگام، پیشگیری، کنترل و درمان صحیح دیابت است؛ بیماری­ای که با وجود مزمن بودن، در صورت مراقبت درست می­تواند به خوبی کنترل شود و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
یکی از ارکان اصلی کنترل دیابت، مصرف صحیح و منظم داروهای ضددیابت است. آگاهی از نحوه و شرایط مناسب مصرف این داروها می­تواند تأثیر قابل توجهی در کنترل قند خون و ارتقای کیفیت زندگی بیماران داشته باشد.
اهمیت مصرف صحیح داروهای ضددیابت
دیابت زمانی رخ می­دهد که بدن در تولید یا استفاده از هورمون انسولین دچار اختلال می­شود و درنتیجه سطح گلوکز در خون افزایش می­یابد. داروهای ضددیابت -اعم از قرص­ها و انسولین تزریقی- با هدف تنظیم سطح قند خون و جلوگیری از عوارض طولانی مدت تجویز می­شوند.
با این حال مصرف نادرست این داروها ممکن است منجر به بروز مشکلاتی از جمله:

• نوسانات شدید قند خون( هایپو یا هایپرگلایسمی)
• کاهش اثربخشی درمان
• بروز عوارض قلبی- عروقی
• آسیب به کلیه و چشم
• و احساس خستگی یا بی حالی مداوم شود

بنابراین پایبندی دقیق به دستور پزشک و آگاهی از جزئیات مصرف دارو، از ضروری ترین اصول مدیریت دیابت است.
اصول مهم در مصرف داروهای ضددیابت
1. مصرف منظم در ساعات مشخص
نظم در مصرف دارو باعث حفظ قند خون در محدوده طبیعی می­شود. تنظیم ساعت خاص برای هر وعده دارو (مثلا صبح و عصر) می­تواند از فراموشی یا مصرف نامنظم جلوگیری کند.
2. توجه به زمان غذا خوردن

• برخی داروها مانند متفورمین معمولا همراه یا بعد از غذا مصرف می شوند تا از ناراحتی گوارشی جلوگیری شود.
• داروهای گروه سولفونیل اوره ها (مثل گلی بنکلامید یا گلی کلازید) باید 30 دقیقه قبل از غذا مصرف شوند تا از افت ناگهانی قند خون جلوگیری شود.
• داروی رپاگلیناید نیز بهتر است 15 دقیقه قبل از هر وعده غذا مصرف شود.
• انسولین­ها نیز بسته به نوع (کوتاه اثر، متوسط اثر یا طولانی اثر) زمان­بندی متفاوتی دارند که باید دقیقا طبق توصیه پزشک رعایت شود. برای مثال انسولین­های سریع اثر مانند اپیدرا و همولوگ معمولا 10 تا 15 دقیقه قبل از غذا، انسولین­های کوتاه اثر مانند رگولار و متوسط اثر مانند NPH 30 تا 60 دقیقه قبل از غذا و انسولین­های طولانی اثر مانند لومیر، لانتوس و توجئو یک بار در روز در ساعت مشخص تزریق می­شوند.

3. عدم قطع خودسرانه دارو
برخی از بیماران پس از مشاهده بهبود قند خون، دارو را قطع می­کنند. این کار می تواند باعث افزایش ناگهانی قند خون و بازگشت علائم بیماری شود. تنظیم یا قطع دارو باید فقط زیر نظر پزشک انجام شود.
4. پایش منظم قند خون
اندازه­گیری منظم قند خون در منزل یا مراکز بهداشتی، به بیمار و پزشک کمک می­کند تا اثربخشی دارو ارزیابی و در صورت نیاز دوز دارو اصلاح شود.
5. توجه به تداخلات دارویی و غذایی
برخی داروها، مکمل­ها، یا حتی خوراکی­ها ممکن است با  داروهای ضددیابت تداخل داشته باشد. برای مثال مصرف الکل می­تواند افت قند خون را افزایش دهد. لازم است بیماران در مورد هر داروی جدید با پزشک یا داروساز مشورت کنند.
6. سبک زندگی سالم در کنار مصرف دارو
مصرف متعادل مواد قندی، افزایش فیبر غذایی، ورزش منظم و ترک سیگار و الکل از مهم­ترین توصیه­ها به بیماران دیابتی است.
7.توجه به هشدارها و علائم مهم:
هرگونه علامت غیر عادی مانند سرگیجه، تعریق زیاد، تپش قلب یا تاری دید باید جدی گرفته شود. پس از بررسی قند خون درصورت نیاز به پزشک مراجعه شود.
پیام روز جهانی دیابت
آگاهی، بهترین دارو برای پیشگیری از عوارض دیابت است.